• Lachhmi Devi

‘ਦੂਹਰਾ ਬਸਤੀਕਰਨ’ ਦਾ ਸੰਕਲਪ ਉਤਰਬਸਤੀਵਾਦੀ ਨਾਰੀਵਾਦੀ ਸਿਧਾਂਤ ਦੀ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਸ਼ਾਖਾ ਹੈ। ਭਾਵੇਂ ਇਸ ਸ਼ਬਦ ਦੀ ਨਿਰੁਕਤੀ 1980ਵਿਆਂ ਦੇ ਮੱਧ ਵਿਚ ਹੋ ਗਈ ਸੀ ਪਰੰਤੂ ਹੋਲਸਟ ਪੀਟਰਸਨ ਅਤੇ ਐਨਾ ਰਦਰਫੋਰਡ ਦੀ ਪੁਸਤਕ ‘A Double Colonization: Colonial and Post-Colonial Women’s Writing’ (1985) ਦੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਨ ਰਾਹੀਂ ਇਹ ਵਧੇਰੇ ਚਰਚਾ ਵਿੱਚ ਆਇਆ। ਇਸ ਸੰਕਲਪ ਦਾ ਸ਼ਾਬਦਿਕ ਨਿਰੀਖਣ ਸਾਮਰਾਜ ਦੇ ਬਸਤੀਵਾਦੀ ਸ਼ਾਸਨ ਅਤੇ ਪਿੱਤਰਸੱਤਾ ਦੇ ਮਰਦ ਪ੍ਰਧਾਨ ਸ਼ਾਸਨ ਹੇਠ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਅਧੀਨਗੀ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਸੰਦਰਭ ਵਿਚ ਸਾਮਰਾਜ ਅਤੇ ਪਿੱਤਰਸੱਤਾ ਇਕ-ਦੂਜੇ ਦੇ ਸਮਾਨਾਂਤਰ ਕਾਰਜ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਦੋਵੇਂ ਮਾਦਾ ਬਸਤੀਵਾਦੀ ਵਿਸ਼ਿਆਂ (Female colonial subjects) ਉੱਤੇ ਨਿਯੰਤਰਣ ਪਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਇਸ ਦਾ ਭਾਵਾਰਥ ਔਰਤਾਂ ਦਾ ਸਾਮਰਾਜੀ ਅਤੇ ਪਿੱਤਰਸੱਤਾਤਮਕ ਤਾਕਤਾਂ ਦੁਆਰਾ ਦੂਹਰੇ ਰੂਪ ਵਿਚ ਬਸਤੀਵਾਦੀ ਹੋਣਾ ਹੈ।

ਦੂਹਰਾ ਬਸਤੀਕਰਨ (Double Colonization): ਸਿਧਾਂਤਕ ਪਰਿਪੇਖ

"Double Colonization: Theoretical Perspective", International Journal of Emerging Technologies and Innovative Research (www.jetir.org), ISSN:2349-5162, Vol.11, Issue 8, page no.e514-e519, August-2024, Available :http://www.jetir.org/papers/JETIR2408560.pdf

"Double Colonization: Theoretical Perspective", International Journal of Emerging Technologies and Innovative Research (www.jetir.org | UGC and issn Approved), ISSN:2349-5162, Vol.11, Issue 8, page no. ppe514-e519, August-2024, Available at : http://www.jetir.org/papers/JETIR2408560.pdf